Daar wacht ons een druk schema. Met als kick-off: de generatoren.
De 380 kVA Generator is aangekomen in Gabú.
Maar nu moeten beide generatoren geplaatst worden.
Er is een soort van mobile kraan aanwezig in Gabú, op hetzelfde terrein als de 175 kVA generator staat. Van een bedrijf 'ENAFUR', een door China gefinancierde water putten aanleg bedrijf dat een paar putten heeft kunnen slaan voor de oorlog, en toen vrij weinig meer heeft uitgevoerd. Nu onderhouden zij de 30 water aansluitingen in Gabú
De 175 kVA generator is een Caterpillar door Olympian in een geluidsgedempte kast gepropte Perkins motor met Stamford generator. De Perkins heeft een blok dat word gebruikt tot 380 kVA, en heeft geen poespas. De set is 1500 toeren, en heeft een diesel tank van zoon 1350 liter. Met een belasting van 50% lust die zo'n 25 liter per uur. Veel verder kunnen generatoren hier niet belast worden. Ook al zijn het tropen generatoren, ze lopen snel warm.
De 380 kVA generator is ook een Perkins motor met Stamfort generator. Dit is een open generator op een frame. Met een soort ingewikkelde dubbele turbo. Zoals gewoonlijk word de inlaat geperst door de uitlaatdruk. Maar dan gaat deze lucht door een soort warmte wisselaar om water te koelen. De verwarmde lucht gaat dan door een aparte radiateur, en door naar een 2e turbo. Een erg mooie implementatie van theorie. Denk alleen al aan de dimensies van de buizen en aanjagers.

Wij gaan meteen na aankomst langs bij ENAFUR. Wij spreken de directeur in zijn mooie kantoor. Wij maken hem duidelijk dat wij zaken komen doen. Wij hebben de generator al die tijd kosteloos mogen stallen op hun terrein en nu willen wij de kraanwagen gebruiken. Maar hij stelt voor wat diesel te kopen voor de wagen, en dan mogen wij die wel gebruiken.

Net zo als alles hier; je kunt geen zaag lenen, maar wel iemand voor je laten zagen.

Dus de chauffeur en zijn knecht gaan de vrachtwagen controleren. (het is inmiddels al 2 uur later). Zij komen er dan achter dat de koppeling, die een maand eerder is vervangen, kapot is. Net als bij mijn auto, alleen is hier de slave kapot. Omdat Reinder wel weet hoe het hier gaat, stelt hij voorzichtig voor de onderdelen te betalen. Omdat de reparatie zelf geen probleem is, maar het geld krijgen wel. Maar we kunnen ook niet zomaar de onderdelen gaan halen, omdat dan gedacht word dat wij een onderhands afspraakje hebben met de chauffeur. Wij zijn rond 10 uur aangekomen in Gabú en om half 5 is de vrachtwagen klaar. Net voor het donker is om 7 uur, staan allebei de generatoren op hun plek. Dat is kenmerkend voor het werken hier. Het werk zelf is niet het probleem.

Het plaatsen van de generatoren gaat chaotisch. De vrachtwagen chauffeur is al bezig de 175 kVA op zijn wagen zetten maar die is niet stabiel genoeg voor de wegen stellen wij. Dus wij gaan eerst de 380 kVA plaatsen. De 2 vrachtwagens rijden sneller dan ik in mijn auto naar de centrale. Met een hijsoog in de lucht rijdt de kraan tot die goed staat. Het blijkt dat de rare manoeuvres nodig zijn omdat de stempels aan 1 kant niet werken. In de stand die de kraan aanneemt kan die 4,9 ton tillen, dus wij zijn gerust. Wij kunnen slechts kleine essentiële aanwijzingen geven, we moeten de mensen in hun waarden laten. Wat deuken en krassen horen erbij.

De 380 kVA word op 2 stalen H balken gezet om later verder over geschoven te worden. En er zal dan een degelijk huis met geluidsdemping worden gemaakt. Racen de wagens naar ENAFUR om de 175 kVA op te laden, wat weer met wat deukjes goed gaat.
Die zetten wij direct bij een van de transformator huisjes. Pal op de stoep.

Bij de kerk, Igrecia. Er was een markt tegen het huisje aangegroeid, die rigoureus is verwijderd, zonder tegenstribbelen. Wij trekken weer veel bekijks en het is een mooi gezicht.

De volgende dag kan het feest dan echt gaan beginnen. Er is op de radio omgeroepen dat wij nu echt gaan beginnen en dat alle andere kabels uit de palen moeten. Dat verantwoordt hier dat wij, gewoon spanning kunnen zetten op het net. Dus wij koppelen de secundaire kant van de transformator los en sluiten de generator er op aan. Met C16 automaatjes overbruggen wij de 250 A/100 A automaten (disjonkteuren). En schakelen ze een voor een in. Zoals valt te verwachten gaan ze niet allemaal aan. Er zijn 3 groepen van 3 fasen. Een groep doet het helemaal niet (aardsluiting). Hier staan twee 100 A automaten parallel. Zo deed het ministerie het dus. Een groep voor het centrum heeft een fase-fase sluiting, dat merken wij omdat als we L1 en L2 inschakelen, L1 tript. En andersom. De laatste groep heeft een fase-fase-fase sluiting.
Iedereen is enthousiast en rennen meteen naar het centrum om met een lamp (meters en spanningsvoelers vertrouwen ze niet), te kijken of er 'licht' is. En jawel. (tuurlijk). Ik blijf achter om de stromen in de gaten te houden en via contact met Reinder kijken wij welke groep waar uitkomt. Want zelfs dat was ons onbekend. Dus door een sluiting te maken zien wij welke automaat tript op welke groep.
Op een rustig moment als Reinder nog door de stad loopt praat ik met twee van onze elektriciens (ik doe niets zelf geef andere opdracht, deze aan deze uit hier de stroom meten daar de spanning). En leg hun het probleem van de sluitingen uit. Dan snapt Abdoe het en trekt mij mee naar mijn auto, ik rijd op zijn aanwijzing naar een huis, daar lopen 2 ongeïsoleerde kabels vanuit de paal naar het huis en zijn een slag gedraaid. Als wij die losknippen, is de sluiting uit groep 1 weg. Als we terug komen en Abdoe het in veel beter Creools tegen zijn collega Janco uit wat ik bedoelde. En die wijst ons een straat waar de bomen door de kabels lopen. En waar ze tegen elkaar aan komen. Dus ik laat meteen de messen ophalen en de bomen kappen. Nog geen uur later zijn de 4 bomen zo gesnoeid dat de kabels vrij zijn. En de sluiting is weg. Al met al een drukke dag.

De volgende dag gaan wij naar de wijk Lambala, de overgebleven groep. Daar komen wij tot de conclusie die ik al eerder had gemaakt. Er moet veel gesnoeid worden. Dus alle messen worden opgehaald en ladders. Ik ga met Abdoe en Yaya, een boom in. Kappen maar. Als wij klaar zijn, en de wijk doorlopen tref ik een ravage, alsof Rambo boos is geworden. Wel 20 bomen voornamelijk mango, zijn totaal gekapt. Er zijn hier en daar nog bomen die afgemaakt moeten worden voor de toekomst en regenseizoen, maar dat kan later. Wij zetten stroom op Lambala. En jawel geen sluiting en een paar ampère. Dus wij gaan door de wijk naar het einde van de kabel om te kijken of de spanning ook echt aankomt.
Ik heb een cat 4 spanningsvoeler, zo'n ding dat oplicht zonder direct contact te maken, maar dat vertrouwt niemand. Dat kan toch niet zeggen ze, ook de meter van Reinder moet gecontroleerd worden met een geprepareerde lamp met 2 draden. Ik kan het niet laten om soms, al voor ze met de lamp een bewoner informeren dat die binnenkort stroom kan kopen, met de spanningsvoeler te laten zien dat er spanning is. En na verloop van tijd vertrouwd Abdoe mijn spanningsvoeler. Ook Reinder gelooft er na een tijdje in. Ik moet wel hameren dat hij ook op gelijkstroom en kleine spanningen reageert en dat controleren met een meter en liefst met een dissel belangrijk is. Maar het is al te laat, ik ben mijn meter kwijt, hij is verdwenen in de borstzak van Reinder. Waar ik hem tactisch 2 dagen laat zitten.

Al lopend horen wij door de radio's op de veranda's, 'Lus na bin Lambala!' hier hebben niet de muren monden en het zand de oren.

Wij zijn erg tevreden met het resultaat, het gaat sneller dan gedacht. Veel van de originele huis aansluitingen zijn intact ook al zijn ze er slecht aan toe. En veel van de illegale verbindingen zijn los. Alle kabels zijn goed, het verlies is normaal.

De laatste 2 dagen zijn wij voornamelijk bezig met het schoonmaken van de generatoren en transformator huizen. Het plaatsten van huisnummers en straatnamen conform ons plan, wij schilderen op de huizen met sjablonen eerst een huisnummer met daaronder een R van Rua met het straatnummer. Alleen de huizen die een originele aansluiting hebben en gevoed kunnen worden uit het transformatorhuis bij de kerk krijgen nu een nummer, later komt de rest. Het kappen van de laatste bomen. En het aanpassen van de kaart met kleine zijwegen die dan nummers krijgen als 13A.

Electro Solar is Rua 13 casa 3.

Wij besluiten vanwege carnaval tot dinsdag te wachten met de verkoop van de meters. Queba houd een monoloog van een uur op de radio over wat de gang van zaken is.
Carnaval is in Guinee uitgegroeid tot een week lang (excl. Proloog en slot) zuipen en eten. De hele binnenstad van Bissau is niet meer toegankelijk voor auto's en alles is dicht, politie onderbezet, het ziekenhuis op halve toeren, verder is iedereen bij de baraken zoals de eet/zuip hutjes heten die zijn neergezet.
In Gabú hebben wij er minder last van gelukkig, maandag is alles dicht maar dinsdag werken veel mensen weer, het belangrijkste de bank.

Zo hebben wij een zeer intensieve week achter de rug. Ik ben uitgeput mede omdat ik de chaos een paar keer leidingwater heb gedronken, en dus beetje ziek ben. Toch opmerkelijk, leidingwater in Gabú is beter dan het putwater dat iedereen drinkt. Maar ik word er ziek van. Dus ik ga weer aan de zakjes en flessen water. En ben nu al weer redelijk opgeknapt, nu ik wat meer slaap en rust heb.

Ook al ben ik dit weekeind in Bissau wel bezig. Elektrische schema's maken, foto's uitzoeken. En ik ben aan het bedenken wat ik allemaal mee moet hebben naar Nederland.
Want,, ja, nog 4 weekjes (A).

Nu mijn auto hier is en goed werkt. En ik beetje Creools spreek. Kan ik een beetje met Carlos praten. Carlos is een werknemer van Reinder bij Stenaks, en heeft samengewerkt met mijn vader 20 jaar geleden. Ik wist inmiddels dat hij in Catio heeft gewerkt, en had al helft besloten daar eens een weekeind heen te gaan. Onderweg naar Bissau brengt Reinder een idee naar boven. Als je nou eens met Carlos daarheen gaat.

Daar heb ik natuurlijk op gehapt, door Reinder ga ik volgende week vrijdag op vakantie!

Vrijdag komt Carlos naar Gabú, vanuit Gabú gaan wij dan naar Buba (+/-200 km á 5 uur). Waar we overnachten. Vanuit Buba dan door naar Catio (50 km á 2-4 uur afhankelijk van het vorige regenseizoen) vanuit daar kunnen we naar alle plekken waar mijn vader is geweest, heeft gewoond en gewerkt inclusief een eiland (caiar, per kano) waar hij met een Italiaan heeft samengewerkt volgens Carlos. Dan wil ik ook nog naar Bolama de oude hoofdstad op een eiland (per kano). Ik heb er heel veel zin in! Word een speciaal weekeinde. Om nooit te vergeten.
Ik ben daarom ook op zoek naar informatie over waar mijn vader heeft gewerkt en wat hij daar deed. Waar die foto is gemaakt van ons in het water en ik met een ander kind.
Ik weet nu dat mijn vader in de buurt van Catio heeft gewerkt. Dat hij daar een boot met duwbak of zo bevaarde. Met bouwmaterialen over de rivieren. Dat hij dus bouwmaterialen heeft geleverd bij een Italiaan. En dat hij in een groot huis woonde. Ik weet verder werkelijk niets. Waarom weet ik nu wel ongeveer.
Als iemand iets weet over het verblijf van mijn vader in Guinee, alle informatie is meer dan welkom!
Bedankt ook nog voor alle reacties die ik nog steeds krijg. Ik had niet gedacht dat ik jullie mij nog steeds af en toe volgen. Bedankt!

Groet van een door Guinee gebruinde (letterlijk en figuurlijk) Jan.